አዲስ አበባ ሀምሌ 29/2016 የኢትዮጵያ የውጭ ምንዛሪ ማሻሻያ-መንግስት የኢትዮጵያን የኢኮኖሚ ማሻሻያ መርሃ ግብር አስመልክቶ በቅርቡ የሰጠውን መግለጫ ተከትሎ የኢትዮጵያ ብሄራዊ ባንክ የሀገሪቱን የውጭ ምንዛሪ ስርዓት በአስቸኳይ ተግባራዊ ለማድረግ ከፍተኛ ማሻሻያ ማድረጉን አስታውቋል።
ተሐድሶው ተወዳዳሪ ገበያን መሠረት ያደረገ የምንዛሪ ዋጋን ለመወሰን እና በኢትዮጵያ ኢኮኖሚ ውስጥ ለረጅም ጊዜ የዘለቀውን የተዛባ ችግር ለመፍታት ያስችላል።
የሪፎርሙ ትግበራ ዛሬ በሚወጣው አዲስ የውጭ ምንዛሪ መመሪያ(ኤፍ.ሲ.ዲ/01/2024) የሚመራ ይሆናል።
የኢትዮጵያ የውጭ ምንዛሪ ማሻሻያ እየተተገበረ እና እየተፋጠነ ካለው የኢኮኖሚ ማሻሻያ አንዱ አካል ብቻ ነው። በሚቀጥሉት ወራት የማሻሻያ ፓኬጅ -በአገሪቱ የቤት ውስጥ ዕድገት የኢኮኖሚ ማሻሻያ ዕቅድ (HGER2.0)።
የማክሮ ኢኮኖሚ መረጋጋትን ወደነበረበት መመለስ፣የግሉ ዘርፍ እንቅስቃሴን ማሳደግ እና ቀጣይነት ያለው፣መሰረታዊ እና ሁሉን አቀፍ ዕድገት የሚረጋገጥ ይሆናል።
የውጭ ምንዛሪ ዛሬ እየታወጀ ያለው ማሻሻያ ከፍተኛ አዳዲስ የፖሊሲ ለውጦችን ያካትታል።
ወደ ገበያ ተኮር የምንዛሪ ሥርዓት መቀየርን ጨምሮ ባንኮች ከአሁን ጀምሮ የውጭ ምንዛሪዎችን ከደንበኞቻቸው እና ከራሳቸው ጋር በነፃነት ድርድር እንዲገዙ እና እንዲሸጡ የሚፈቀድላቸው ይሆናል።
በብሔራዊ ባንክ መረጃ መሰረት ማሻሻያው ኢትዮጵያ ለምትገኝበት የዕድገት ደረጃ እና ከጊዜ ወደ ጊዜ እየጨመረ ከሚሄደው የዓለም ገበያ ጋር ያለውን ውህደት የሚያግዙ አጠቃላይ እርምጃዎችን ይወክላል።
እነዚህ ማሻሻያዎች ኢትዮጵያ ኢኮኖሚዋ በውስብስብነት እያደገና ከጊዜ ወደ ጊዜ እየተሻሻለ በመጣችበት ወቅት በገበያ ላይ የተመሰረተ የውጭ ምንዛሪ ሥርዓትን መከተል እንዳለባት በመገንዘብ በዋና ዋና የፖሊሲ ሰነዶች ላይ ከተዘረዘሩት የረጅም ጊዜ የመንግስት ዓላማዎች ጋር የሚጣጣሙ ናቸው።
ይህ መሰል ማሻሻያ በውጫዊ እና ውስጣዊ ሁኔታዎች ተደማምሮ እስካሁን የዘገየ ቢሆንም የአዲሱ በጀት አመት መጀመር እና ከዋና ዋና የውጭ አጋሮች ጋር በተሳካ ሁኔታ እንደገና መገናኘቱ ይህንን የምንዛሪ ተመን ማሻሻያ ለማድረግ እድሉን ይፈጥራል። በብሔራዊ ባንክ የተሰጠ ጋዜጣዊ መግለጫ ዛሬ እየተስተዋወቀ ያለው የምንዛሪ ተመን ሥርዓት ማሻሻያ በተለያዩ ጉዳዮች ፈታኝ ቢሆንም በተመሳሳይ ጊዜ አስፈላጊነቱ ተጨምሯል። የተረጋጋ የምንዛሪ ተመን እና ዝቅተኛ የዋጋ ግሽበት እንዲኖር መርዳት።
ይልቁንም ያልተቋረጠ ትይዩ የገበያ ልውውጥ ከከፍተኛ የዋጋ ግሽበት ጋር አብሮ እንዲኖር አድርጓል።
አሁን ያለው አሰራር የኢትዮጵያን ውድ ሀብት ወደ ውጭ የሚላኩ የኮንትሮባንድ ምርቶች እንዲፈጠሩ እና የአገሪቱን የውጭ ምንዛሪ ገቢ ከመደበኛው የባንክ አሰራርም ሆነ ከሀገር ውስጥ ኢኮኖሚ ውጪ እንዲሆን አድርጓል።
ይህ ሁሉ ለዘመናት እና ለከፋ የውጭ ምንዛሪ እጥረት በተጋለጠው የኢትዮጵያ የምርት ዘርፍ ወጪ ጥቂት ህገወጥ ተዋናዮችን እና ደላላዎችን አላግባብ ተጠቃሚ አድርጓል።
በዚህም የተነሳ አንዳንድ የኢትዮጵያ ተለዋዋጭ ቢዝነሶች እና ስራ ፈጣሪዎች ከፍተኛ ስቃይ ደርሶባቸዋል።
በዚህም ምክንያት ወደ ውጭ የሚላኩ ምርቶችን ለማስፋፋት፣ማኑፋክቸሪንግ ለማስፋፋት፣ተጨማሪ የውጭ ኢንቨስትመንቶችን ለመሳብ እና የበለጠ ጠንካራ የ FX አቋም ለመመስረት የሚደረጉ ጥረቶች አሉ።
ወደ ገበያ ተኮር ቁርጠኝነት በማሸጋገር ከምንዛሪ ተመን አንፃር በርካታ ኢኮኖሚያዊ ጠቀሜታዎች ሊኖሩ ይችላሉ እና እውን ይሆናሉ ሲል ባንኩ በመግለጫው ገልጿል።
የውጭ ምንዛሪ ማሻሻያው በሚሊዮን የሚቆጠሩ ኢትዮጵያውያንን በተለያዩ የ FX-አምጪ ዘርፎች በሚሊዮን የሚቆጠሩ አርሶ አደሮችን ተጠቃሚ ያደርጋል።
ወደ ውጭ በሚላኩ ሰብሎች (ቡና፣ ሰሊጥ፣ጥራጥሬ፣ አበባ፣ ፍራፍሬ፣ አትክልት፣ ጫት)፤ አርብቶ አደሮች እና የከብት እርባታ ባለቤቶች ከብቶችን እና ስጋን ወደ ውጭ በመላክ በአስር ሺዎች የሚቆጠሩ የእጅ ባለሞያዎች እና መደበኛ ማዕድን አውጪዎች በማዕድን ስራዎች በተለይም በወርቅ እና በሌሎች ላይ የተሰማ እንዲሁም ኢትዮጵያ ያላትን የውጭ ገቢ በአግባቡ ተይዞ ወደ ሀገር ቤት እንድትመለስ ለነዋሪዎቿ እና ለአምራች ሴክተርዎቿ እንዲጠቅም ይረዳል።
የFX ማሻሻያ በኢትዮጵያ እያደጉ ላሉ የማስመጫ ተተኪ ኢንዱስትሪዎች ትልቅ መነቃቃትን ይፈጥራል።
በአሁኑ ወቅት ለበርካታ የሀገር ውስጥ ኢንዱስትሪዎች እየተስፋፋ ባለው “ኢትዮጵያ ታምሪት” መሰረት በሸማች እና በኢንዱስትሪ ዘርፍ ያሉ ተተኪ ኢንዱስትሪዎች በተለይ ጠቃሚ ተጠቃሚዎች ይሆናሉ::
